Ghostwriting voor ondernemer Ralph van Dam
– Ondernemer Ralph van Dam heeft meermalen een bedrijf opgericht en ook weer van de hand gedaan – al dan niet vrijwillig. Hij werkte met vrienden, met familie, met interne en externe investeerders. In elk bedrijf heeft hij successen gekend en mooie vruchten geplukt. Maar in iedere onderneming is hij ook belazerd – soms juist door de mensen die het dichtste bij hem stonden.
Een zakelijk ingrijpend faillissement blijkt uiteindelijk de grootste gifbeker, die leeg moet tot op de bodem. ‘Een les in nederigheid’, noemt Ralph die periode zelf. Terugkijkend op de ups en downs van zijn ondernemerschap realiseert hij zich welke rol hij zelf heeft gespeeld. Uiteindelijk staat of valt een bedrijf toch met de ondernemer aan het roer. Over dit proces en de lessen die hij door schade en schande heeft geleerd, wilde Ralph heel graag een boek uitbrengen.
Wat was voor jou de aanleiding om een boek te willen maken?
“Al toen ik mijn eerste ervaringen in ondernemerschap opdeed, toen ik een jaar of twintig oud was, wist ik: ooit schrijf ik dit allemaal op. Ik voelde van meet af aan sterk de behoefte om mijn belevenissen vast te leggen en te delen met andere ondernemers.”
‘Ik voelde van meet af aan sterk de behoefte om mijn belevenissen vast te leggen en te delen met andere ondernemers’
“Dat speelde dus allang voordat het jaren later pas echt een keer goed misging. En tsja, wat is eigenlijk ‘misgaan’? Het gaat om de ‘lessons learned’: dat is uiteindelijk ook de ondertitel van mijn boek geworden. Ik wilde mijn lessen delen met anderen, zodat zij er beter van kunnen worden en ikzelf het gevoel ervaar van betekenis te zijn voor mensen. Later is daar de wens het taboe op falen en faillissement in Nederland te helpen doorbreken bij gekomen.”
Welke weerstand ervoer je om het écht te gaan doen?
“Wanneer je een boek gaat schrijven over je leven en je ondernemerscarrière, moet je vooraf goed beseffen dat dit veel tijd, energie en aandacht kost. Het vraagt op meerdere vlakken om een flinke investering vanuit jezelf – óók wanneer je iemand anders vraagt het verhaal voor je op te schrijven.”
“Je moet je bovendien afvragen welke personen je wel of niet bij naam wilt noemen. Ik wilde niemand beschadigen of kwetsen met mijn verhaal, maar tegelijkertijd wel de vrijheid voelen om alles te vertellen. Ook daarvoor heb je een goede ghostwriter nodig, die aanvoelt wat er wel en niet in je boek terecht moet komen en die bereid is de tekst met je bij te slijpen totdat iedereen zich daar goed bij voelt.”
Welke expertise zocht je – en vond je?
“Ik ben heel bewust op zoek gegaan naar iemand die mijn verhaal zou kunnen opschrijven. Ik had daar ook een duidelijk beeld bij. In de eerste plaats wilde ik het echt samen doen. In de tweede plaats vond ik het belangrijk dat die persoon affiniteit met ondernemerschap heeft en daarnaast geïnteresseerd zou zijn in de mens achter de ondernemer.”
“Ik heb me online georiënteerd en meerdere tekstschrijvers benaderd. Nadat ik een aantal schrijvers telefonisch heb gesproken en voorbeelden van hun werk had gezien, koos ik voor jou. En daar heb ik geen moment spijt van gehad. Vanaf de eerste ontmoeting voelde het contact vertrouwd en dat was voor mij echt belangrijk om het verhaal op de juiste manier opgetekend te krijgen. Het is toch niets niks wat je iemand allemaal gaat vertellen: het is je levensverhaal met al zijn ups en downs en dat staat heel dichtbij je.”
“Doordat je bij een werkgeversorganisatie hebt gewerkt en veel voor vakbladen in uiteenlopende branches hebt geschreven, ken je het ondernemerschap al langere tijd van binnenuit. Bovendien sprak je schrijfstijl mij aan: lekker leesbaar en heel toegankelijk. Mijn boek was er niet gekomen zonder jouw persoonlijke en vakinhoudelijke betrokkenheid.”
Hoe heb je het proces ervaren?
“Ik heb onze weg samen als zeer waardevol en heel plezierig ervaren. Wel was het misschien nóg intensiever dan ik mij vooraf had gerealiseerd. Een boek schrijven vraagt echt om een investering vanuit jezelf; dat moet je jezelf gunnen als je deze weg inslaat. Je moet het sámen met je ghostwriter doen en wanneer het verhaal dan eenmaal op papier staat, moet je je dat op een bepaalde manier ook weer eigen maken.”
‘Het schrijven van een boek voor mij echt een bewustwordingsproces geweest’
“Jouw persoonlijke betrokkenheid en manier van schrijven maakten dat anderen meteen mijn persoon in het verhaal herkenden: dat is absoluut een talent. Tegelijkertijd moest het verhaal ook van mij blijven: dat kost tijd, aandacht en energie. Op de dag dat die eerste doos met boeken eindelijk bij me arriveerde, kon ik het verhaal eigenlijk even niet meer zien! Het is intensief, maar heel waardevol geweest.”
Hoe heeft het boek jou als ondernemer verrijkt?
“Voor mij is mijn boek een middel naar een doel toe geweest. Ik wilde graag het taboe op falen en faillissement in Nederland helpen doorbreken en de vaak niet besproken keerzijde van ondernemerschap belichten. Ik heb mezelf inmiddels gepositioneerd als expert op dit thema. Ik geef het boek vaak weg als introductie, bijvoorbeeld aan journalisten. Ik spreek nu regelmatig over dit thema op bijeenkomsten en events voor ondernemers, werk mee aan podcasts en schrijf columns voor De Ondernemer.”
‘Ik spreek nu regelmatig over dit thema op bijeenkomsten en events voor ondernemers, werk mee aan podcasts en schrijf columns voor De Ondernemer’
“Een boek geeft je een bepaalde status en bekendheid: dat doel heb ik zeker bereikt. Het boek is ook de kern geworden van alles wat ik doe. Het helpt mij zowel zakelijk als persoonlijk dat nu in woorden is vastgelegd wat ik allemaal heb meegemaakt. Daar kan ik op diverse manieren en momenten vaak uit putten. Al met al is het schrijven van een boek voor mij echt een bewustwordingsproces geweest. Ik heb hierdoor ontdekt dat je altijd zelf, zowel bij successen als ook bij een faillissement, een aandeel hebt gehad. Het loont om dit mechanisme voor jezelf te onderzoeken. De persoon achter de onderneming drukt een ongelooflijk sterke stempel op het bedrijf.”
Het boek Langs de afgrond. Lessons learned van een ondernemer is verschenen in september 2018 en uitgegeven door Van Duuren Media. Zie ook www.langsdeafgrond.nl.